Dd’ischias?
In Sardigna s’impreant duos tipos de telàrgios, unu verticale e unu orizontale. Su verticale est cunsideradu prus arcàicu, peri pro more de s’istrutura sua, prus simple, ma non faghet mancu a esclùdere chi telàrgios orizontales prus elementares de cussos traditzionales cun pedalera e grupu de lìcios, chi sighint a s’impreare e chi connoschimus, apant pòdidu èssere “fedales” de cussu verticale. Cales chi siant is orìgines issoro, su telàrgiu orizontale a printzìpios de su Noighentos s’agataiat in totu s’ìsula mentras su telàrgiu verticale, chi depiat tènnere una difusione peri prus manna, como s’agatat e s’impreat in carchi bidda de Barbagia e de Goceano ebbia, totu biddas acanta su telàrgiu orizontale est presente semper e cando, finas si dae unu telàrgiu a s’àteru mudant peri is produtos chi nde bessint.
Su de tèssere at sèmpere fatu parte de sa sabidoria e connoschèntzia de ogni famìlia sarda: est dàbile chi su prus de is domos apant tentu su pròpiu telàrgiu pro sa produtzione de su chi abbisongiaiat a sa domo e a s’iscàmbiu.
“Su tessìngiu Talanesu si faghiat solu cun telàrgios in linna, verticales pro is bèrthulas e orizontales pro s’àtera cosa, massimamente pro is mantas de letu, sas frassadas.
Comente a àteras fainas custu fiat traballu imparau dae mama in fìgia e s’acumpriat solu in domo. Su telàrgiu s’agataiat in s’aposentu de corcare o in coghina; a bortas is famìlias pòberas nde teniant solu un’uncone e pro cumpletare su telàrgiu bisongiaiat a si prestare is petzos a pare. Is produtos fiant belle solu pro impreu familiare e serbiant in domo o pro fàghere s’asciugàriu de is isposas.”
Est parte de sa faina de valorizatzione e promotzione de sa cultura, de is traditziones e de su setore produtivu chi s’amministratzione cumonale bolet intzentivare. Unu percursu de iscoberta e valorizatzione de is produtziones siat a manera istòrica, siat produtiva, cun s’iscopu de torrare a bogare a campu traballos, materiales e tècnicas chi pariant isparèssias.
Su telìngiu Istrantàrgiu est unu progetu pilota promòvidu dae su Comunu de Talana indiritzadu a s’iscoberta e valorizatzione de is manufatos locales.
Unu progetu pro sa comunidade e cun sa comunidade, pro segugiare s’iscoberta de su tessìngiu, de is produtos e manufatos identitàrios suos chi in su sèculu coladu faghiant Talana unu logu importante pro sa produtzione tèssile.
Torrare a iscobèrrere is produtziones identitàrias pro mèdiu de s’istùdiu, sa chirca, sa catalogatzione, ma prus a notu cun laboratòrios tèssiles pràticos. Fainas chi ant a èssere promòvidas e divulgadas siat cara a sa comunidade, cun sa partetzipatzione a s’initziativa, siat cara a foras.
dae sa pàgina facebook
